We moeten de feiten onder ogen zien: één op de vier artsen in opleiding tot specialist (AIOS) overweegt te stoppen met de opleiding vanwege de hoge druk in het ziekenhuis. Jonge artsen werken vaak gehaast, overwerken onbetaald, kunnen onvoldoende pauzeren en moeten in hun 'vrije tijd' regelmatig aan hun opleiding zitten. Als gevolg hiervan kampt tien procent van de AIOS en ANIOS (artsen niet in opleiding tot specialist) met een burn-out of zit momenteel thuis vanwege stress [1].
De hoge werkdruk is geen nieuw fenomeen; al jaren staat de zorg onder druk door personeelstekorten [2]. De afgelopen periode is deze druk extra hoog geweest door de coronapandemie en de verwachting is dat de druk alleen maar verder zal toenemen door de aankomende vergrijzing [3,4]. Juist nu is het daarom cruciaal om vitale artsen op te leiden en te behouden.
Gelukkig zijn er ziekenhuizen die het belang hiervan inzien en er werk van willen maken. Het Amsterdam UMC heeft hiervoor de samenwerking gezocht met BrainsFirst en ons (LeerGewoonte). Sinds januari 2021 ondersteunen zij honderden AIOS die werken bij het Amsterdam UMC door middel van coaching op basis van het breinprofiel van de AIOS. Het traject bestaat uit twee onderdelen: eerst brengt BrainsFirst de eigenschappen van het brein in kaart, waarna LeerGewoonte de vitaliteit van de AIOS verbetert met coaching die aansluit bij de unieke breinkenmerken.
Ieder brein is uniek en stress neemt toe naarmate de mismatch tussen het brein van de AIOS en de uitdagingen van de omgeving groter is. Om deze stress te verminderen, moet eerst achterhaald worden wanneer het brein van een AIOS optimaal functioneert. Hiervoor spelen AIOS meerdere brain-based assessment games: de NeurOlympics. Deze door breinwetenschappers van BrainsFirst ontwikkelde spellen testen meerdere eigenschappen van het brein, zoals cognitieve controle, aandacht en werkgeheugen. Op basis van de game-resultaten ontvangt de AIOS een rapportage over de specifieke eigenschappen van hun brein, wat inzicht geeft in de sterke kanten en valkuilen. Met deze inzichten wordt in de coaching gericht gewerkt aan het verbeteren van de vitaliteit.
Eén van de spellen van de NeurOlympics. Klik hier voor een voorproefje.
Het breinprofiel kan bijvoorbeeld aangeven dat een AIOS met veel precisie en controle handelt. Hoewel dit goed tot zijn recht kan komen in het ziekenhuis waar kwaliteit voorop staat, kan een te hoge focus hierop ertoe leiden dat het werk niet af komt. Het gevaar dreigt dat er geen pauzes genomen worden en er overgewerkt wordt, wat leidt tot meer stress, minder energie en op lange termijn tot burn-outklachten. In zo'n geval wordt in de coaching gewerkt aan timemanagement. Het prioriteren van taken creëert vaak ruimte om werktijd weer werktijd te laten zijn en vrije tijd weer vrije tijd.
“Ik vond het een hele leerzame ervaring. Het voegt echt wat toe. Het is super interessant om erachter te komen dat je in korte tijd best wel iets aan je gedrag kunt veranderen; op een manier die merkbaar is voor mezelf en m’n omgeving.” – Anonieme AIOS
Anderen zijn juist geneigd om snel te handelen. Zij krijgen veel gedaan op een werkdag, wat praktisch is gezien de drukte in het ziekenhuis. Echter wordt hierdoor de kans op fouten groter. In de coaching wordt dan gewerkt aan het doelbewust vertragen op momenten dat kwaliteit boven kwantiteit zou moeten gaan.
“Dit was heel nuttig. Je stelt me vragen die ik mezelf eigenlijk nooit stel. Dit dwingt me om concreet te worden met de dingen die ik al langer wil veranderen.” - Derdejaars AIOS Interne Geneeskunde
Onderzoek toont aan dat een persoonlijke 1-op-1 aanpak het effectiefst is om met stress- en burn-outklachten om te gaan. Persoonsgerichte hulp heeft een Return on Investment (ROI) van 400% tot 900% en betaalt zich dus ruimschoots uit [5]. De kracht van coaching ligt in het maatwerk, volledig afgestemd op de persoonlijke situatie van de AIOS. Naast een uniek brein heeft iedereen eigen behoeftes, manieren om met situaties om te gaan, werkt op een afdeling met een eigen cultuur en heeft een eigen privésituatie. Wanneer AIOS geconfronteerd worden met een probleem, moet de oplossing zo goed mogelijk passen bij hun belevingswereld. De AIOS zijn de experts van hun eigen leven, wij zijn de experts op het gebied van gedragsverandering. Samen komen ze tot unieke, effectieve oplossingen.
In essentie moet je om vitaler te worden, je gedrag verbeteren. Hiervoor is het noodzakelijk om gezonde gewoontes te vormen of ongezonde gewoontes te doorbreken. Gewoontevorming is de heilige graal tot duurzame gedragsverandering en het verbeteren van vitaliteit op de lange termijn.
In onze coaching staat de 7-STAPPEN-methode centraal om gewoontes te vormen en te doorbreken. Elke stap binnen deze methode is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten over gedragsverandering.
Veel AIOS ervaren bijvoorbeeld moeilijkheden bij het stellen van grenzen, omdat zij zich in een afhankelijke positie bevinden waarbij ze beoordeeld worden door hun begeleiders. In de sessies proberen we eerst het gedrag te snappen. Vervolgens zetten we een eerste kleine stap, zoals het voornemen om de volgende keer te vragen of je wat tijd mag nemen om over het verzoek na te denken. Vanaf de eerste sessie vertrekt de AIOS met een concreet plan. Gedurende het traject evalueren we het gedrag en schaven het plan bij. Tussen de sessies wordt tijd genomen, al hoeft een coachingtraject niet lang te duren: 3-5 sessies volstaan vaak om een belangrijke stap te zetten richting een vitaler leven [6].
De komende twee jaar zullen we meer dan 300 AIOS van het Amsterdam UMC coachen. Tot nu toe doen we dat met succes; AIOS beoordelen het traject met een 4,1 uit 5. Naar schatting hebben we al 5 burn-outs voorkomen (o.b.v. een schatting van 5% [7]).
Ons doel is om de samenleving gezonder en toekomstbestendiger te maken. Daarom betrekken we hier graag ook andere zorginstellingen bij. Onze coaching kan echter ook toegepast worden in andere sectoren. Zo coachen wij tientallen zij-instromers bij Echt Onderwijs. We zetten graag samen met jouw organisatie de eerste stap op weg naar een duurzame, positieve verandering.
Ben je geïnteresseerd? Lees dan onze brochure of neem contact met ons op door een e-mail te sturen of een vrijblijvend Zoomgesprek in te plannen. Samen kunnen we werken aan het verbeteren van de vitaliteit en het welzijn van professionals in diverse sectoren.
[1] De Jonge Specialist. (2020). Nationale a(n)ios-enquête 2020 Gezond en veilig werken. In De Jonge Specialist. https://dejongespecialist.nl/wp-content/uploads/2020/12/rapport-gezond-en-veilig-werken-2020-def-website.pdf
[2] Van Den Brink, R., Herderschee, R., & Vleugels, A. (2018, June 2). Personeelstekorten ziekenhuizen nemen dramatisch toe. NOS. https://nos.nl/artikel/2234675-personeelstekorten-ziekenhuizen-nemen-dramatisch-toe
[3] Radboud umc. (2021, October 19). Druk op de zorg neemt toe. https://www.radboudumc.nl/nieuws/2021/druk-op-de-zorg-neemt-toe
[4] Vilans. (2024, April 24). Kennisplein voor professionals ouderenzorg | Zorg voor Beter. Zorgvoorbeter_Nl. https://www.zorgvoorbeter.nl/veranderingen-langdurige-zorg/cijfers-vergrijzing#:~:text=De%20komende%20jaren%20zal%20vooral,ouder%20is%20dan%2080%20jaar.
[5] Deloitte. (2022). Mental Health and Employers: The Case for Investment. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/uk/Documents/consultancy/deloitte-uk-mental-health-report-2022.pdf
[6] De Haan, E. (2021). What works in executive coaching. In Routledge eBooks. https://doi.org/10.4324/9781003127055
[7] Salminen, S. R. (2021). “Back on the Right Track” Rehabilitees’ and their Spouses’ Experiences of Burnout and Recovery. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/353072023_Back_on_the_Right_Track_Rehabilitees'_and_their_Spouses'_Experiences_of_Burnout_and_Recovery