Harold bij de Tjipcast

In podcastaflevering #359 van de Tjipcast neemt Harold Bekkering ons mee in de wonderlijke wereld van het brein en hoe leren écht werkt. Van verrassende inzichten over neurotransmitters tot de kracht van motivatie, biedt Harold een kijkje in de neuropsychologische processen die ons leervermogen vormgeven. Bekijk de podcast hier!

Niet genoeg tijd om de podcast te luisteren? lees deze korte samenvatting 👇

Harold Bekkering, hoogleraar cognitieve psychologie, vertelt dat leren vooral gebeurt als we verrast worden – wanneer iets onverwacht is. Het zijn deze momenten van verrassing die ons brein aanzetten om nieuwe verbindingen te maken tussen neuronen. Hierdoor ontstaat er niet alleen nieuwe kennis, maar blijven we ook geboeid en gemotiveerd.

Een belangrijk aspect van leren is de rol van neurotransmitters, zoals dopamine. Deze ‘boodschapperstofjes’ zorgen ervoor dat neuronen met elkaar kunnen communiceren en versterken het leerproces wanneer we iets als belonend ervaren. Nieuwe informatie kan bijvoorbeeld al belonend werken voor ons brein, en dat moedigt ons aan om verder te blijven ontdekken en leren.

Harold benadrukt het belang van motivatie in dit proces. Motivatie komt van binnenuit; het is de drijfveer om in beweging te komen. Een gevoel van bekwaamheid en kleine successen kunnen hierbij een enorme stimulans zijn. Te veel structuur, zoals rigide leerplannen, kan juist deze nieuwsgierigheid en autonomie in de kiem smoren. Harold vindt dat onderwijs niet alleen gericht moet zijn op cijfers, maar ook op het aanwakkeren van nieuwsgierigheid en zelfstandigheid bij leerlingen.

Hij ziet ook een belangrijke rol weggelegd voor docenten. Een goede docent moedigt nieuwsgierigheid en eigen inbreng aan, zodat leerlingen leren te denken en onderzoeken vanuit hun eigen interesses. Te veel nadruk op cijfers en prestatiedruk kan er juist voor zorgen dat studenten enkel studeren voor goede resultaten, in plaats van vanuit oprechte interesse in het vakgebied.

In zijn eigen onderwijspraktijk gebruikt Harold regelmatig schrijfopdrachten en zelfreflectie, zodat studenten theorieën kunnen koppelen aan hun eigen leven en inzichten. Dit type feedback is voor hem essentieel in het leerproces, omdat het bijdraagt aan een diepere verankering van kennis.

Tot slot roept Harold op om de persoonlijke groei en nieuwsgierigheid van leerlingen centraal te stellen. Onderwijs zou hen moeten helpen ontdekken waar hun passie ligt en hen aanmoedigen om nieuwe dingen te verkennen, zonder zich al te veel druk te maken over de eindscore. Zo wordt leren een betekenisvolle ervaring die blijft hangen – niet alleen in het geheugen, maar ook in het hart.